Wie is de opvoeder?

Het antwoord op die vraag lijkt heel simpel: de ouders! Maar als je er langer over nadenkt, komen er snel vragen op: welke rol hebben opa’s en oma’s, bijvoorbeeld als ze één of meer dagen per week de zorg voor hun kleinkinderen op zich nemen?

Dé opvoeders en ook-opvoeders
De basis van de opvoeding ligt bij de ouders zelf, al zijn er natuurlijk gevallen waarbij de verantwoordelijkheid bij iemand anders is gelegd. Als ouders ben je in principe dé opvoeder.

Het is wel belangrijk om je te realiseren dat oppasopa’s en oppasoma’s ook een bijdrage leveren aan de opvoeding van jouw kind. Ze zijn niet dé opvoeders, maar ‘ook-opvoeders’.

In de praktijk: opa en oma als ook-opvoeder
Als een kind iedere week één of meer dagen bij opa en oma is, geef je als ouder een deel van die opvoedverantwoordelijkheid aan je (schoon)ouders. Dat doe je bij een basisschool ook, maar die geeft je een uitgebreide schoolgids mee met al hun (pedagogische) beleidsplannen en protocollen. Bij opa en oma ligt dat net even anders. En natuurlijk wil je niet dat ze jou tijdens de boterham met pindakaas steeds bellen om te vragen of je kind nog 1 of 2 hapjes moet eten, en of dat met of zonder korstjes is. Maar als jij het belangrijk vindt dat je kind gezond eet en bovendien zijn bord leeg eet voordat hij van tafel gaat, zijn dat wel dingen die je mee kunt geven. Leg vooral ook uit waaróm je dat zo belangrijk vindt.

Blijf in gesprek
Of je heel officieel regels wilt opstellen, beslissen jullie uiteraard zelf. Het is wel belangrijk dat je er rekening mee houdt dat je (schoon)ouders het beste voor hebben met je kind, oftewel: ze bedoelen het goed! Wees ook dankbaar voor hun hulp en besef dat zij in een heel andere tijd hebben opgevoed, het is best even wennen! En: blijf in gesprek. Binnen die kaders is het wel belangrijk dat opa en oma speelruimte voelen en krijgen om hun eigen regels te bepalen. Heeft één van jullie het gevoel dat het niet lekker loopt? Praat erover met elkaar en maak afspraken over hoe je hiermee verder gaat.

Kinderen zijn flexibel
Gaat het er bij opa en oma alsnog heel anders aan toe dan jij voor ogen hebt? Realiseer je dan ook dat kinderen heel flexibel zijn en die verschillende regels prima kunnen scheiden: dit mag bij mama, dit mag bij oma. Bovendien leren ze zo dat niet overal dezelfde regels gelden!

Tot slot
Werkt het echt niet? Je kunt ook kiezen voor een alternatieve oppas. Dat is best even spannend maar het kan de rolverdeling voor jullie allebei makkelijker en duidelijker maken: jij blijft dé opvoeder, zij zijn gewoon lekker opa en oma!

Dit artikel is onderdeel van de campagne 'Opa en oma, bedankt! Volg ons op Facebook, zet opa en oma in het zonnetje en maak kans op een fotoshoot!