7 regels voor veilig internetgebruik
Dat we onze kostbare bezittingen beschermen door de deuren en ramen op slot te doen of een alarmsysteem aan te leggen, wisten we al. Onze kinderen beschermen we door ze te leren gevaren te herkennen en met ze te oefenen om hiermee om te gaan. Maar hoe beschermen we onze kostbare gegevens en hoe leren we onze kinderen om te gaan met online gevaren?
Cybercriminelen passen zich sneller aan dan je denkt
Sinds de corona-pandemie zijn we steeds vaker thuis. Uit cijfers blijft dat criminelen zich razendsnel aan deze situatie hebben aangepast door hun activiteiten te verleggen van inbraken en overvallen naar online afpersing en digitale oplichting. Dit betekent dus dat je je huis en gezin niet alleen moet beveiligen met fysieke middelen maar ook met digitale middelen.
En, heel belangrijk, zorg dat ook je kinderen weten hoe ze de signalen kunnen herkennen en hoe ze daar mee om moeten gaan. Dit zijn de 7 belangrijkste ‘huisregels’ voor veilig online werken, winkelen, spelen en contact maken.
1. Ken de trucs
“Ik stuur je even een Tikkie voor 1 cent ter controle” of “Volgens mij woont een vriend van mij vlak bij je. Wat is precies je adres?” of “Ah, stuur me eens een foto van je borsten. Ik beloof je dat ik het daarna direct verwijder!” Allemaal slimme trucjes om je op te lichten of te chanteren. Zorg dat jullie gezin deze trucs kent en er dus bij voorbaat al niet intrapt.
2. Weet met wie je praat
Het internet is de makkelijkste plek om je anders voor te doen dan wie je bent. Ervaren cybercriminelen zijn er helemaal goed in. Vertrouw er dus niet zomaar op dat iemand eerlijk is en stel een paar kritische vragen om te checken met wie je te maken hebt. Doet iemand zich voor als een vriend van een bekende? Stel dan een vraag over die bekende waarvan het antwoord niet zo snel online te vinden is. Heb je echt te maken met een politieagent? Vraag dan of je even contact mag opnemen met zijn bureau om zijn identiteit te checken. Voor een echte agent geen enkel probleem; voor een oplichter reden om direct af te haken.
3. Wees kritisch
Of het nu gaat om een e-mail, een vriendschapsverzoek, een webshop of een gamingplatform; kijk kritisch of alles wel klopt voor je begint te chatten, gamen of je gegevens deelt voor een aankoop. Klopt er voor je gevoel iets niet? Ga dit dan eerst verder uitzoeken of vraag je af of je überhaupt wel gebruik wilt maken van het aanbod.
4. Klik bewust
In het verlengde van regel 3: Klik niet zomaar op elke link of knop die je online tegenkomt. Net als zomaar de deur opendoen voor iemand die aanbelt, kan op een knop of link klikken behoorlijk grote gevolgen hebben als je niet eerst hebt gecheckt of het wel veilig is.
5. Check de verkoper en betaal veilig
Cybercriminelen worden steeds beter in het maken van professioneel uitziende websites die heel betrouwbaar lijken maar het niet zijn. Voor je zaken gaat doen is het goed om het bedrijf te googelen en reviews van anderen te lezen. Ook handig is deze site van de politie: Check de verkoper Hier kun je zien of dit bedrijf niet is geregistreerd als oplichter. Maak voor het betalen altijd gebruik van veilige betaalmethodes zoals iDeal of PayPal. Geef NOOIT je pincode door, wie het ook vraagt.
6. Bescherm je gegevens
Behalve je pincode zijn ook je andere persoonlijke gegevens heel interessant voor criminelen. Je burgerservicenummer (BSN), je paspoort- of identiteitskaartnummer, je adres, bankrekeningnummer, creditcardgegevens en nog veel meer. Voor het hele gezin geldt: niet geven tenzij het echt nodig is en je zeker weet dat de ontvanger een betrouwbare partij is. Download de app KopieID (van de overheid) om je belangrijke documenten in te scannen en de belangrijkste gegevens af te schermen voor je het verstuurd.
7. Installeer beveiligingssoftware
Er zijn veel betrouwbare programma’s beschikbaar die je helpen om websites en activiteiten van cybercriminelen te herkennen en te blokkeren. Maar let op: ook hier zijn criminelen handig in geworden en verkopen zij beveiligingssoftware die hen in werkelijkheid juist toegang geven tot al je beveiligde gegevens. Laat je dus eerst goed informeren voor je een programma download en opent op je computer.